Oneerlijke wereld

Zondag en vandaag waren twee dagen van uitersten. Zondagochtend moest ik dus om 06.00 op omdat ik een awesome activiteit had geboekt: lion walk. Ik wist niet zo goed wat ik kon verwachten dus het was een verrassing toen ik daar aankwam. Allereerst lieten ze ons een filmpje zien over de leeuwen en kaartten ze het probleem aan van hoe weinig leeuwen er nog maar waren in heel Afrika. Daarom willen ze ervoor zorgen dat er meer leeuwen geboren worden en dat ze die ook kunnen blijven volgen en in een veilige omgeving laten opgroeien. De eerste generatie leeuwen die ze daar hadden zijn opgevoed door mensen en hen is geleerd dat de mens hoger in de rang staat dan zijzelf. Vervolgens leren ze beetje bij beetje hoe ze moeten jagen en als ze sterk genoeg zijn worden ze losgelaten in de natuur. De welpjes die deze leeuwen krijgen worden opgevoed door de leeuwen zelf. Echter staat ook voor hen de mens hoger in de rang. Daarom is het mogelijk om als mens met de leeuwen te lopen zonder dat ze je aanvallen. Ze hebben natuurlijk altijd nog een instinct dus er zit een risico aan, maar het is redelijk veilig. Wat goed was om te horen is dat de leeuwen goed worden verzorgd en dat ze niet onder invloed zijn van kalmerende middelen, wat nog wel eens gebeurt in andere landen. De lion walk was geweldig! Je kon echt naast de drie leeuwe lopen, ze aaien en zelfs op de foto. Ze waren nogal speels zondagochtend en dat bracht leuke plaatjes voort. Een geslaagde ochtend!

Na de lion walk werden we naar huis gebracht waar ik heerlijk heb gezond aan het zwembad. Dit was de eerste keer in twee weken dat ik hier ben, haha. Na een aantal uur werden we opgehaald voor de tweede activiteit, dat samen in het pakket zat met de lion walk: de sunset cruise. Dit was een heerlijke boottocht over de Zambezi rivier met gratis drank en eten, terwijl je de zon onder zag gaan. Niet verkeerd! Zondagavond ben ik niet te laat naar bed gegaan, want vandaag begon het échte werk weer. Maar ik had me nooit voor kunnen bereiden op wat ik vanochtend zou zien..

Vanochtend ging ik met Linn, Brave en caregiver Maureen naar Sakubita voor home based care. Als eerste patiënt zagen we Elena, een meisje van 14 jaar met epilepsie. Door haar epilepsie is ze een keer gevallen in het vuur waardoor ze een grote wond op haar arm en buik had. Deze wonden waren in eerste instantie goed genezen, maar de wond op haar arm was een paar dagen geleden opengegaan omdat ze gevallen was toen ze dronken (!) was.
Op weg naar de volgende patiënt zagen we een huilende baby zitten midden op de grond, zonder moeder in de buurt. Alleen het broertje van ongeveer 4 was in de buurt en die ging net weg. De moeder was een tijdje daarvoor al vertrokken en had de baby daar gewoon achtergelaten. De caregiver vertelde ons dat de moeder mentaal niet helemaal goed was en dat verschillende mannen daar al misbruik van hadden gemaakt door haar zwanger te maken en vervolgens weg te gaan. Het resultaat is dat ze nu 6 kinderen in haar eentje moet opvoeden. We hebben de baby aan een van de andere vrouwen in de buurt gegeven en zijn vervolgens naar de laatste patient gegaan.

Als laatste brachten we een bezoek aan een nieuwe patiënt. Toen we aankwamen bij het afgelegen huisje zagen we een jongedame zitten in een te klein blauw kinderstoeltje. We stelden ons voor en waarvan we waren. Ze vertelde dat haar naam Meluya was en dat ze 20 jaar oud is. Ze was zwaar ondervoed. We lieten haar een stukje lopen maar ze kon amper overeind lopen en maar een paar wankelende passen zetten. We vroegen aan haar wat we voor haar konden doen en ze vertelde dat ze altijd misselijk was als ze at en daardoor bijna niks kon eten. Als er eten was ten minste. Ze had sinds gisteren niet gegeten en was afhankelijk van het eten dat haar vader voor haar mee bracht. Wanneer haar vader niet genoeg geld kon verdienen die dag was er simpelweg geen eten. Toen we vroegen of ze naast het weinige eten en de pijn in haar benen nog andere dingen had die ze ons wilde vertellen barstte ze in huilen uit en vertelde ze in de lokale taal wat er aan de hand was. Brave was erbij om het voor ons te vertalen, maar zelfs hij was voor een paar minuten stil en liep met zijn handen op het hoofd naar de achterkant van het huis om vervolgens terug te komen en het voor ons te vertalen. Hij vertelde dat Meluya een baby had van 9 maanden die ze geen eten kon geven, omdat ze zelf amper eten had. Ze kon zelf geen borstvoeding meer aanmaken omdat ze daarvoor te ondervoed was. Haar vader en moeder zijn gescheiden en ze leeft nu met haar vader. Haar moeder is getrouwd met een andere man een leeft een eindje verderop. De nieuwe man van haar moeder weigert de moeder van Meluya om voor het kind te zorgen en ook de vader van Meluya kan niet voor de baby zorgen omdat dat 'niet hoort'. Meluya zelf was echter te zwak om zelf te lopen, laat staan om ook nog een kind op haar rug te dragen. Toen ze dat vorige week probeerde is ze door haar benen gezakt..
En daar zit ik dan, tegenover haar. Een 1 jaar jonger meisje, met een andere huidskleur, uitstekend gezond, gelukkig en uitzicht op een mooie toekomst, zonder zorgen voor een kind, laat staan over eten. En ja, toen kon ik mijn tranen zelf ook niet meer inhouden. Op dat moment probeerde ik het nog een beetje te verbergen, maar toen ik weer terug kwam in het huis en er een lunch voor me klaar stond, brak ik. En zelfs nu stromen de tranen nog over mijn wangen. Want hoe oneerlijk is deze wereld waarin wij leven? Het ergste was nog wel dat we bijna niks voor haar kunnen doen. We mogen haar geen eten brengen, omdat ze anders afhankelijk van ons wordt. Op het moment dat wij niet in staat zijn om haar te bezoeken, heeft ze ook niks. Daarnaast vertrek ik over 2 weken. Het enige wat we voor haar konden doen was vitaminepillen geven en pijnstillers voor haar benen. Ik gaf haar mijn fles met schoon drinkwater en beloofde dat we volgende week terug zouden komen. Ik weet dat dit soort dingen moeilijk in te beelden zijn als je het niet met je eigen ogen hebt gezien, maar ik wil jullie erop wijzen dat dit soort dingen dus nog steeds bestaan en dit meisje niet de enige is. Het is moeilijk om er wat aan te doen vanuit Nederland, maar wat je kunt doen is het leven dat je nu hebt dankbaar zijn en goede doelen blijven steunen. Na dit te hebben gezien weet ik dat dit niet de laatste keer zal zijn dat ik me in een derde wereldland bevind. Ik hoop dat ik in dit soort gebieden later als dokter en ontwikkelingswerker écht een verschil kan maken.

De rest van de dag was ik er niet echt bij met m'n gedachten. Bij Maramba's old peoples home heb ik jenga, uno en memory gespeeld en was ik aan het eind blij dat ik weer naar huis mocht om even alleen te zijn en het allemaal voor mezelf op te schrijven. Dat zoiets zó'n indruk zou maken had ik nooit gedacht. Ik weet nog dat wanneer ik vroeger zei dat ik honger had, sommige mensen dat bekritiseerde met het feit dat mensen in Afrika echt honger hadden. Ik vond dat altijd onzin en nam dat soort opmerkingen dan ook niet echt serieus, maar nu ik dit soort dingen hier zie zul je mij niet meer zo snel horen zeggen dat ik honger heb. En lieve mensen wees maar niet bang, ik ga niet hetzelfde zeggen als iemand zegt dat hij honger heeft, want ik weet hoe irritant dat is.

Ik wil absoluut niet alleen maar negatief overkomen en echt niet alleen een zielig beeld overdragen, maar dit is wel de realiteit hier. En wat stond vanochtend in contrast met mijn luxe excursies van zondag. Het blijft lastig om deze wereld te zien in contrast met je eigen wereldje die zo vertrouwd is. Ik weet dat je niet altijd de vergelijking moet en kunt maken, maar als je zo dichtbij komt blijft het confronterend.

Een lichtpuntje van vandaag is de voetbalwedstrijd Nederland-Chili van vanavond! Ik kijk daar echt naar uit. Wellicht ga ik de wedstrijd kijken in een café verderop, waar ze overigens de lekkerste bananen milkshake ever hebben. En zo kan ik hopelijk de dag afsluiten met iets moois!

Liefs